Urząd Dozoru Technicznego szczegółowo określa przepisy, jakie powinna spełniać każda platforma robocza dopuszczona do pracy z wózkiem widłowym.
Platforma robocza jest osprzętem do wózka widłowego.
― element lub wyposażenie niezwiązane z maszyną podnoszącą,
w tym również zawiesia i ich elementy, umożliwiając utrzymanie ładunku, umieszczane pomiędzy maszyną a ładunkiem lub na samym ładunku lub mogące stanowić integralną część ładunku, które są wprowadzane do obrotu oddzielnie.
W Polsce, platformy robocze do wózków widłowych powinny spełniać konkretne normy
i wytyczne dotyczące bezpieczeństwa i konstrukcji.
Poniżej przedstawiamy kilka kluczowych norm:
- PN-EN 280:2004 – PODNOŚNIKI KOSZOWE MONTOWANE NA POJEŹDZIE KOŁOWYM.
Norma ta określa wymagania bezpieczeństwa i metody badań dla podnośników koszowych montowanych na pojazdach kołowych, w tym platform roboczych.
- PN-EN 1459:2009 – WÓZKI WIDŁOWE – WÓZKI Z UDŹWIGIEM DO 10 000 KG.
- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI Z DNIA 21 WRZEŚNIA 2004 R. W SPRAWIE MINIMALNYCH WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ZWIĄZANEJ Z EKSPLOATACJĄ MASZYN PRZEZ PRACOWNIKÓW.
To rozporządzenie zawiera przepisy dotyczące minimalnych wymagań bezpieczeństwa
i higieny pracy związanych z eksploatacją maszyn, w tym platform roboczych.
- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I TECHNOLOGII Z DNIA 2 PAŹDZIERNIKA 2019 R. W SPRAWIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY PODCZAS KORZYSTANIA PRZEZ PRACOWNIKÓW Z MASZYN I INNYCH URZĄDZEŃ ROBOCZYCH (DZ. U. 2019 POZ. 1994).
Norma PN-EN 280:2004 dotyczy podnośników koszowych montowanych na pojazdach kołowych, w tym platform roboczych.
Określa wymogi dotyczące koszy roboczych:
- BEZPIECZEŃSTWO KONSTRUKCJI:
Konstrukcja podnośnika koszowego, w tym platformy roboczej, musi być wykonana w sposób zapewniający odpowiednie bezpieczeństwo użytkowników.
- OZNAKOWANIE I INSTRUKCJE:
Podnośniki koszowe muszą być odpowiednio oznakowane zgodnie z normą. Instrukcje dotyczące użytkowania, obsługi, konserwacji i naprawy muszą być dostarczone w języku zrozumiałym dla operatora.
- PŁYNNOŚĆ RUCHU:
Platformy robocze powinny być zdolne do płynnego ruchu, a wszelkie zmiany kierunku i prędkości powinny być łagodne, aby uniknąć ryzyka wypadków.
- BEZPIECZEŃSTWO HYDRAULIKI:
Systemy hydrauliczne używane do podnoszenia i opuszczania platformy muszą być zabezpieczone przed przypadkowym opadnięciem.
- ZABEZPIECZENIA PRZECIWWYPADKOWE:
Podnośniki koszowe powinny być wyposażone w zabezpieczenia przeciwwypadkowe, takie jak osłona z kraty, poręcze, ryflowaną podłogę, zatrzaskowe pełne drzwiczki i systemy zabezpieczające przed wypadnięciem użytkownika.
- ZDALNE STEROWANIE:
W przypadku podnośników koszowych, które są zdalnie sterowane, operator powinien mieć pełną kontrolę nad ruchem platformy z poziomu kosza.
- TESTY BEZPIECZEŃSTWA:
Podnośniki koszowe muszą przechodzić odpowiednie testy bezpieczeństwa, które potwierdzają ich zgodność z normą.
- UKŁAD HAMULCOWY:
Podnośniki koszowe muszą być wyposażone w skuteczny układ hamulcowy, który pozwala na bezpieczne zatrzymywanie i utrzymanie w pozycji.
- AWARYJNE OPUSZCZANIE:
Podnośniki koszowe muszą być wyposażone w system awaryjnego opuszczania, umożliwiający bezpieczne opuszczenie kosza w przypadku awarii.
- WYMAGANIA DOTYCZĄCE STABILNOŚCI:
Stabilność podnośnika koszowego musi być zapewniona zarówno w trakcie ruchu, jak i podczas pracy na podniesionej platformie.
To ogólne wymagania z normy PN-EN 280:2004. Przedsiębiorstwa używające podnośników koszowych powinny dokładnie przestrzegać tych wymagań, a także dostosować się do innych przepisów i norm.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 września 2004 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z eksploatacją maszyn przez pracowników (Dz. U. z 2004 r. Nr 207, poz. 2104, z późn. zm.) stanowi ważny akt normatywny w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z eksploatacją maszyn, w tym platform roboczych.
Określa m.in. Podstawowe wymagania, które muszą być przestrzegane:
- OCENA RYZYKA:
Pracodawca jest zobowiązany przeprowadzić ocenę ryzyka związana z użytkowaniem maszyn, w tym platform roboczych. Wyniki tej oceny mają być uwzględnione w planie bezpieczeństwa i higieny pracy.
- SZKOLENIE PRACOWNIKÓW:
Pracownicy obsługujący platformy robocze muszą być odpowiednio przeszkoleni z zakresu bezpiecznego użytkowania tych urządzeń. Szkolenie obejmuje kwestie związane z obsługą, konserwacją, a także postępowaniem w przypadku awarii.
- ZABEZPIECZENIA PRZECIWWYPADKOWE:
W przypadku platform roboczych, należy zapewnić odpowiednie zabezpieczenia przeciwwypadkowe, takie jak barierki, poręcze czy systemy zabezpieczające przed wypadnięciem pracownika.
- KONSERWACJA I PRZEGLĄDY TECHNICZNE:
Konieczne jest przeprowadzanie regularnych konserwacji i przeglądów technicznych platform roboczych zgodnie z harmonogramem określonym przez producenta. Wszelkie usterki i awarie powinny być niezwłocznie usuwane.
- DOSTOSOWANIE DO WYMAGAŃ ERGONOMICZNYCH:
Platformy robocze powinny być dostosowane do wymagań ergonomicznych, tak aby praca na nich była wygodna i niepowodująca nadmiernego obciążenia pracowników.
- WYPOSAŻENIE W ZNAKI OSTRZEGAWCZE:
Platformy robocze powinny być wyposażone w odpowiednie znaki ostrzegawcze informujące o ryzyku związanym z ich użytkowaniem.
- DOSTĘP DO INSTRUKCJI OBSŁUGI:
Operatorzy platform roboczych powinni mieć łatwy dostęp do instrukcji obsługi w języku zrozumiałym dla nich.
- ZABEZPIECZENIE PRZECIWWYPADKOWE PODŁOGI:
Kosz roboczy powinien być odpowiednio zabezpieczony przed wypadnięciem lub poślizgnięciem pracowników.
JAKI KOLOR POWINNA MIEĆ PLATFORMA ROBOCZA?
Kolor platformy roboczej nie jest ściśle regulowany normami bezpieczeństwa czy przepisami dotyczącymi konstrukcji maszyn.
Jednakże, wybór koloru platformy roboczej może mieć znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności pracy, zwłaszcza w kontekście zastosowania w danym środowisku.
Ogólne wytyczne dotyczące kolorów maszyn i urządzeń roboczych obejmują zazwyczaj:
- WIDOCZNOŚĆ:
Jasne, wyraziste kolory mogą poprawić widoczność platformy roboczej, co jest istotne dla bezpieczeństwa. Dzięki temu operatorzy wózków widłowych i inni pracownicy w magazynie czy zakładzie łatwiej zauważą obecność platformy, co może pomóc w uniknięciu kolizji i wypadków.
- KONTRAST:
Wybór koloru powinien uwzględniać kontrast z otoczeniem. Na przykład, jeśli platforma jest używana w otoczeniu, gdzie dominują ciemne kolory, jasna platforma może łatwiej rzucać się w oczy.
- ZNAK OSTRZEGAWCZY:
Niektóre kolory, takie jak pomarańczowy lub żółty, są powszechnie stosowane jako kolory ostrzegawcze. Platforma w takim kolorze może lepiej zwracać uwagę na swoją obecność i sygnalizować, że jest w ruchu lub w użyciu.